Asset Publisher Asset Publisher

Natura 2000

Celem działania europejskiej sieci obszarów chronionych Natura 2000 jest powstrzymanie wymierania zagrożonych roślin i zwierząt oraz ochrona różnorodności biologicznej na terenie Europy. Do wdrożenia sieci zobowiązane są wszystkie kraje Wspólnoty.

Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów:

  • obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), wyznaczone do ochrony populacji dziko występujących ptaków,
  • specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO), chroniące siedliska przyrodnicze i gatunki roślin i zwierząt.

Podstawą wyznaczania obszarów Natury 2000 są kryteria naukowe.

Na terenie kraju obecnie są wyznaczone 144 obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) i 823 obszary ochrony siedlisk (SOO), w tym 364 obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Pokrywają one prawie 20 proc. powierzchni kraju.

Większość obszarów naturowych powstała na terenach leśnych. Stanowią one 40 proc. gruntów w zarządzie PGL LP, zajmują ponad 2,8 mln ha.

Na terenie naszego nadleśnictwa wyznaczonych jest sześć obszarów Natura 2000:

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 Uroczyska Puszczy Drawskiej

Jest to rozległy obszar o powierzchni 65816 ha, obejmujący kompleks leśny położony w dolnym i środkowym biegu Drawy.
Fragmenty ostoi obejmują zachodnią oraz południową część Nadleśnictwa Tuczno. Dominują tu lasy sosnowe, duży jest udział buczyn i dąbrów. Występują tu 22 siedliska z Dyrektywy Siedliskowej (przede wszystkim kwaśne i żyzne buczyny, jeziora eutroficzne, jeziora ramienicowe, lasy łęgowe, grądy oraz torfowiska), a także liczne wymienione w niej gatunki, będące przedmiotem ochrony na terenie ostoi - bóbr europejski, wydra, nocek duży, nocek Bechsteina, traszka grzebieniasta, żółw błotny, kumak nizinny, minóg strumieniowy i rzeczny, łosoś atlantycki, boleń, różanka, piskorz, koza, głowacz białopłetwy, a także bezkręgowce - skójka gruboskorupowa, trzepla zielona, zalotka większa, czerwończyk nieparek, jelonek rogacz, pachnica dębowa i kozioróg dębosz. Można tu znaleźć również dwa gatunki roślin z Dyrektywy Siedliskowej - lipiennik Loesela oraz elismę wodną. Poza tym na terenie ostoi występuje kilkadziesiąt rzadkich, chronionych gatunków nie wymienionych w Dyrektywie. Zagrożeniem dla obszaru może być nadmierna presja związana z rozwojem turystyki, zmiana stosunków wodnych, pozyskiwanie żwiru i piasku, a także zanieczyszczenia wód i kłusownictwo, szczególnie dużych ssaków i ryb.

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Strzaliny koło Tuczna

To niewielka ostoja o powierzchni 17,27 ha, położona na południe od miejscowości Strzaliny. Jest to kompleks korytarzy i komór, będących fragmentem tzw. Wału Pomorskiego - umocnień budowanych przez armię niemiecką w latach 1935-1938. W skład ostoi wchodzą też naziemne części budowli wraz z otaczającym je lasem. Strzaliny to jedno z największych zimowisk nietoperzy w Polsce. Zimują tu m.in. gatunki wymienione w Dyrektywie Siedliskowej, takie jak nocek duży i nocek Bechsteina. Zagrożeniem dla ostoi może być przede wszystkim zmiana swoistego mikroklimatu umocnień, a także wandalizm.


Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Mirosławiec

Obszar ten obejmuje powierzchnię 6566,62 ha. Na terenie Nadleśnictwa Tuczno położony jest południowy fragment ostoi. Obszar ten stanowi kompleks lasów, pól i łąk, będących miejscem występowania wolnościowego stada żubrów, które zostały tu reintrodukowane w latach 80. XX w. Żyje tu ok. 20 żubrów.  Oprócz żubrów, na terenie ostoi chronione są siedliska przyrodnicze - murawy bliźniczkowe i napiaskowe, łąki trzęślicowe, jeziora eutroficzne, kwaśne buczyny, grądy oraz dąbrowy. Podstawowe zagrożenia przedmiotu ochrony to kłusownictwo oraz wypadki drogowe.


Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Jezioro Wielki Bytyń

Ostoja ma powierzchnię 2011,15 ha i jest chroniona również jako rezerwat przyrody. W Nadleśnictwie Tuczno położona jest tylko niewielka, południowa część ostoi, obejmująca głównie lasy. Obszar ostoi obejmuje jezioro Wielki Bytyń, rozległe (877 ha), położone w głębokiej rynnie, o nieregularnej linii brzegowej ze stromymi, wysokimi skarpami. Dobrze zachowane lasy na tym terenie to przede wszystkim żyzne i kwaśne buczyny oraz kwaśne dąbrowy ze starymi okazami buków i dębów. W miejscach podmokłych występują lasy łęgowe. Istotnym przedmiotem ochrony są też torfowiska przejściowe i wysokie oraz bory bagienne. Poza tym występują tu takie gatunki jak bóbr europejski, wydra, traszka grzebieniasta, kumak nizinny, żółw błotny, różanka i koza. Poza gatunkami wymienionymi w Dyrektywie Siedliskowej, występuje tu kilkadziesiąt innych gatunków chronionych i rzadkich. Zagrożeniem dla przyrody ostoi może być ewentualny rozwój osadnictwa.


Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków Lasy Puszczy nad Drawą

To rozległy obszar obejmujący większą część kompleksu leśnego Puszczy Drawskiej, położonego na równinie sandrowej w środkowym i dolnym biegu Drawy. Zajmuje powierzchnię 186840,7 ha. W Nadleśnictwie Tuczno położona jest wschodnia część ostoi. Przedmiotem ochrony jest tu 27 gatunków ptaków z Dyrektywy Ptasiej, w tym  populacji bielika i puchacza oraz bardzo ważne z punktu widzenia ochrony przyrody populacje błotniaka stawowego, kani czarnej i rudej, bociana czarnego, orlika krzykliwego, lelka, muchołówki małej, rybitwy czarnej, rybołowa, trzmielojada, a także bąka, dzięcioła czarnego, lerki, zimorodka i żurawia. W okresie przelotów i zimowania ostoja jest ważnym miejscem dla żurawia i łabędzia krzykliwego. Poza tym ostoja jest miejscem występowania wielu gatunków rzadkich ssaków, ryb oraz roślin. Do najważniejszych zagrożeń należą: eksploatacja surowców naturalnych, w tym węgla brunatnego, nadmierna zabudowa rekreacyjna, zanieczyszczenia wód oraz kłusownictwo.


Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków Puszcza nad Gwdą

Obszar obejmuje 77678,9 ha. Są to przede wszystkim lasy sosnowe, a na dnie i na zboczach dolin - lasy liściaste i mieszane, przede wszystkim buczyny, łęgi i grądy, a także torfowiska (w tym źródliskowe), murawy, łąki świeże i trzęślicowe, a także dobrze zachowane jeziora eutroficzne i czyste nizinne rzeki. Na terenie Nadleśnictwa Tuczno znajduje się południowa część ostoi. Przedmiotem ochrony jest tu kilkanaście gatunków ptaków z Dyrektywy Ptasiej, w tym lerka, lelek, dzięcioł czarny, dzięcioł średni, kania czarna, kania ruda, rybołów, puchacz, włochatka i żuraw. Zagrożeniem dla populacji ptaków mogą być zmiany stosunków wodnych (osuszanie, zanieczyszczenia wód, eutrofizacja, budowanie tam i zapór związanych ze stawami hodowlanymi), nadmierny rozwój turystyki wodnej, wyrąb niektórych starodrzewi i drzew dziuplastych, a także penetracja ludzka.